Krok po kroku

Odgrodzenia wewnętrzne i bramy garażowe

Oprócz ogrodzeń zewnętrznych często wykonuje się również odgrodzenia wewnętrzne, którymi można zaznaczyć granice ogródka warzywnego, wytyczyć ciągi spacerowe lub umocnić skarpy.

Można to zrobić w sposób nietypowy, używając do tego celu betonowych donic, zwanych gazonami. Występują w różnorodnej kolorystyce i rozmaitych kształtach. Można z nich tworzyć murki dowolnych kształtów, ustawiając donice jedną na drugiej z przesunięciem. Gazony mogą być otwarte u dołu lub posiadać dno. Wypełnione ziemią uzyskują stabilność ścianki murowanej. W donicach można posadzić rośliny w każdym rzędzie lub tylko w rzędzie najwyższym. W handlu dostępne są również kształtki z betonu keramzytowego, z których także można budować przegrody akustyczne. Kształtki te mają przekrój prostokąta lub z jednej strony są płaskie, a z drugiej półokrągłe. Można z nich ustawić mur a w wystających z niego półokrągłych elementach, po wypełnieniu ich ziemią można posadzić rośliny. Produkuje się też kształtki, które po bokach mają wyprofilowane zaczepy, dzięki czemu mur zyskuje na stabilności.

Ścianki wewnętrzne można także wykonać w formie drewnianej lub betonowej palisady o średnicy 5-10cm. Elementy drewniane mają wysokość od 50 do 100cm. Obecnie w sklepach ogrodniczych można kupić gotowe palisady drewniane impregnowane ciśnieniowo o rozmaitej wysokości. Wysokie palisady kupuje się w postaci kompletu pojedynczych słupków zaostrzonych u dołu, zaś niskie występują w postaci segmentów połączonych z jednej strony taśmą stalową. Palisady betonowe wykonuje się w postaci słupków o wysokości od 40 do 130cm. Mają przekrój okrągły, kwadratowy, prostokątny lub trójkątny. Słupki okrągłe posiadają często jednostronne podcięcie w kształcie półksiężyca, co powoduje, że zestawiając je jedne obok drugich uzyskuje się lity murek.

Bardzo efektownie prezentuje się murek oporowy ułożony z kamieni. Do budowy murka świetnie nadaje się piaskowiec o prostokątnym kształcie. Bez stosowania zaprawy można zbudować ściankę o wysokości do 80 cm, wyższa może nie mieć wystarczającej stabilności. Grubość murka powinna odpowiadać 1/3 jego wysokości. Najpierw w wykopie o niewielkiej głębokości układa się podwalinę z kamieni o szerokości równej podstawie murka i grubości 10cm - 20cm. Na podwalinie układa się kolejne warstwy z mniejszych kamieni, starając się zachować układ mijankowy. W co drugiej lub, co trzeciej warstwie należy umieszczać kamienie o szerokości odpowiadającej grubości murka. Niektóre, długie i wąskie kamienie w tych warstwach układa się w poprzek, tak żeby ich końce wbiły się w skarpę. Spełniają one rolę kotew.

Bramy

Zasadniczym elementem każdego ogrodzenia są bramy. Produkowane są najczęściej ze stali lub aluminium. Skrzydło bramy tworzy zazwyczaj rama wypełniona prętami lub panelami stalowymi, drewnianymi lub z PVC. Krawędź górna skrzydła może być prosta lub wyprofilowana łukowo. Często też w skrzydłach bramy montowane są różnorodne elementy zdobne. Brama powinna tworzyć estetyczną całość z ogrodzeniem.

W praktyce spotyka się bramy rozwierane lub przesuwne. Bramy rozwierane składają się z jednego lub dwóch skrzydeł, otwieranych zazwyczaj do środka posesji. Kąt otwarcia skrzydła może wynosić od 90 do180°. Zazwyczaj w bramach rozwieranych stosuje się symetryczny podział skrzydeł, niekiedy jednak spotyka się bramy, w których występuje podział niesymetryczny. Bramy rozwierane mogą być otwierane ręcznie lub automatycznie za pomocą siłowników. Jedna część siłownika jest przymocowana do słupka, druga do skrzydła bramy. Można zastosować siłowniki hydrauliczne lub elektryczne. Napęd mocuje się zazwyczaj do słupka. Automatyka bramy składa się z programatora elektronicznego, fotokomórki lub listwy reagującej na nacisk, które zabezpieczają przed przytrzaśnięciem oraz z klucza do awaryjnego otwierania bramy na wypadek awarii zasilania lub napędu.

Brama przesuwna składa się zazwyczaj z jednego skrzydła poruszającego się wzdłuż ogrodzenia. Ten fragment ogrodzenia musi być prosty, o długości pozwalającej na pełne przesunięcie skrzydła. W przypadku, gdy niemożliwe jest zamontowanie bramy jednoskrzydłowej można umieścić obok siebie dwie węższe bramy otwierające się w przeciwne strony. Innym rozwiązaniem są bramy panelowe, złożone z kilku segmentów zachodzących za siebie podczas otwierania, lecz niestety bramy te spotyka się w handlu bardzo rzadko. Bramy przesuwne mogą być samonośne lub poruszać się po szynie. W bramach samonośnych mechanizm jezdny stanowią rolki teflonowe, zamontowane u dołu i u góry słupka prowadzącego. Brama przesuwa się po nich, nie dotykając ziemi. Skrzydło bramy jest zawieszone nad progiem wjazdu i nie wymaga dodatkowego podparcia. Samonośna konstrukcja bramy gwarantuje jej płynną i bezawaryjną pracę. Ponieważ brama zawieszona jest nad wjazdem, dlatego wszelkie zanieczyszczenia oraz śnieg nie utrudniają jej użytkowania, co niestety ma miejsce w bramach szynowych.

Bramy szynowe poruszają się po szynie, której długość jest równa podwójnej długości skrzydła. Mankamentem tego rozwiązania jest konieczność czyszczenia szyny ze śniegu, lodu i zanieczyszczeń, które mogą spowodować unieruchomienie bramy. W tym wariancie konstrukcyjnym zaleca się stosować szynę podgrzewaną przy pomocy kabla grzewczego, by uchronić mechanizm jezdny przed zamarznięciem w zimie. Do automatycznego otwierania bramy przesuwnej służy mechanizm napędowy, poruszający zębatkę, która przesuwa listwę przymocowaną do skrzydła bramy.

Decyzja o wyborze bramy zależy od możliwości technicznych, ukształtowania terenu, wreszcie od gustu i upodobań inwestora. Jeżeli rozważa się wybór bramy przesuwnej, należy wcześniej sprawdzić, czy jest miejsce na swobodne jej otwarcie. W przypadku bramy dwuskrzydłowej należy pamiętać, że brama powinna otwierać się do wewnątrz posesji. Nie zawsze jest to jednak możliwe. W przypadku, gdy brama musi otwierać się na zewnątrz, wówczas konieczna jest odpowiednia ilość miejsca do tego, aby zachować odpowiednią długość podjazdu, umożliwiającą bezpieczne otwarcie bramy. Przestrzeń potrzebna do swobodnego otwarcia bramy przy symetrycznym podziale skrzydeł wynosi: 1/2 szerokości światła otworu montażowego. Obok bramy zazwyczaj znajduje się także furtka. W przypadku zastosowania bramy przesuwanej, furtka powinna być umieszczona po tej stronie ogrodzenia, która nie zostanie zasłonięta otwartym skrzydłem bramy. Przy furtce montuje się domofon, który współpracuje z zamkiem elektromagnetycznym furtki i pozwala na jej zdalne otwieranie.

W celu efektywnego zabezpieczenia stalowych bram i furtek przed korozją, poddaje się je procesowi cynkowania ogniowego. Jest to najlepsza metoda zabezpieczenia stali przed korozją, o wiele lepsza niż cynkowanie galwaniczne, czy malowanie farbami podkładowymi. Tak nałożony podkład pokrywa się lakierem proszkowym. Malowanie proszkowe jest znakomitą metodą zabezpieczenia przed korozją, gwarantującą długoletnie użytkowanie wyrobu bez konieczności jego konserwacji. Nakładana na zabezpieczane powierzchnie warstwa lakieru jest równomiernie rozłożona i pokrywa nawet trudno dostępne miejsca.

Dr hab. inż. Jerzy Madej