Dzięki udoskonalonej produkcji, szerokiemu asortymentowi wyrobów i dopracowanej technologii murowania wyroby wapienno-piaskowe, czyli silikatowe są obecnie dobrym i tanim materiałem budowlanym.
Cegłę silikatową wyrabia się w procesie oddziaływania sprężonej pary wodnej na wstępnie sprasowaną, utwardzoną mieszaninę wapna palonego, frakcjonowanego piasku kwarcowego i wody. Sposób wytwarzania cegieł silikatowych umożliwia uzyskanie równych i gładkich powierzchni oraz ostrych krawędzi z tolerancją wymiarów do 2mm.
Do niedawna wyroby silikatowe stosowano najczęściej do wznoszenia budynków inwentarskich. Domy mieszkalne budowano z nich rzadko, ze względu na dużą nasiąkliwość tego materiału. Ostatnio jednak pojawiły się nowe technologie, poprawiające parametry techniczne tych wyrobów, co spowodowało wzrost zainteresowania tym budulcem zwłaszcza w budownictwie jednorodzinnym. W miejsce cegieł silikatowych starszej generacji powstały wyroby z drążonymi kanałami o znacznie większych wymiarach.
Jedną z najcenniejszych właściwości wyrobów silikatowych jest zdolność do stabilizacji wilgotności pomieszczeń. Pozwalają one uzyskać najkorzystniejszą dla człowieka wilgotność powietrza tj. ok. 60%. Dobra przenikalność pary umożliwia usunięcie wilgoci na zewnątrz ściany i zachowanie dobrego stanu budynku. Ponadto bakteriobójcze własności wapna i brak składników pochodzenia organicznego uniemożliwiają rozwój mikroorganizmów grzybów, co podnosi walory zdrowotne budynku. Bardzo ważną cechą wyrobów wapienno-piaskowych jest zdolność akumulacji ciepła, co umożliwia utrzymanie stałej temperatury pomieszczeń przez długi okres czasu.
Bloczki silikatowe używane są często do wznoszenia zewnętrznych ścian trójwarstwowych. Izolację termiczną ściany zapewnia warstwa izolacyjna o grubości 10-15cm. Wykonuje się ją ze styropianu lub wełny mineralnej. W tym drugim przypadku konieczne jest pozostawienie 3-4 centymetrowej szczeliny między izolacją a warstwą elewacyjną, aby zapobiec przenikaniu wilgoci z otoczenia do izolacji i zapewnić prawidłową wentylację ściany.
Polska norma nie dopuszcza jak na razie budowania z silikatów ścian piwnic poniżej poziomu gruntu i do wysokości 0,5 m ponad nim, lecz być może już wkrótce bloczki silikatowe wsparte odpowiednią izolacją przeciwwilgociową staną się materiałem dopuszczonym do wznoszenia ścian piwnicznych. Nasiąkliwość wyrobów wapienno-piaskowych można znacznie zmniejszyć, stosując dostępne na rynku hydrofobowe środki impregnujące, które wnikają w głąb cegły i skutecznie uodparniają ją na działanie wilgoci, redukując do 95% zdolność pochłaniania wody. Środki te umożliwiają jednocześnie przenikanie pary wodnej z wnętrza budynku.
Bloczki wapienno-piaskowe są mrozoodporne w związku z tym nadają się do wznoszenia nieotynkowanych ścian zewnętrznych. Duża gęstość i struktura materiału sprawiają, że silikaty bardzo dobrze tłumią hałas, co ma istotne znaczenie przy zabudowie szeregowej. Zaletą wyrobów wapienno-piaskowych jest ich odporność ogniowa. Są one całkowicie niepalne a podczas pożaru nie wydzielają żadnej szkodliwej substancji. Wykonane z nich ściany zapewniają dobrą ochronę przeciwpożarową i umożliwiają ewakuację mieszkańców w przypadku zagrożenia ogniowego.
Z materiałów wapienno-piaskowych produkuje się również pustaki do budowy przewodów wentylacyjnych i spalinowych jedno- lub wielokanałowych oraz cegły i płytki elewacyjne, barwione różnokolorowo. Wewnętrzne ściany nośne nie wymagają tynkowania i jeśli są starannie wykonane na cienkiej zaprawie klejowej. Powierzchnia ścian może być wykończona cienką gładzią gipsową, farbą strukturalną lub tapetą natryskową. Jest to znacznie mniej pracochłonne od kładzenia tynków tradycyjnych.
Produkty silikatowe są produktami ekologicznymi zarówno z punktu widzenia posiadanych właściwości jak i procesu produkcyjnego. Użycie do produkcji wyłącznie naturalnych surowców bez żadnych toksycznych domieszek przy niewielkim zużyciu energii wpływa skutecznie na ochronę środowiska. Ważną zaletą wyrobów silikatowych jest również ich niska cena.